سیر، یکی از این خوراکی‌هاست که به تازگی توجه محققان را به خود جلب کرده و هرازچندگاهی مطالعه‌ای پیرامون خواص آن منتشر می‌شود.
یکی از این مطالعات را چند روز پیش، محققان دانشگاه آلاباما گزارش دادند. در این مطالعه، سازوکار احتمالی تأثیر سیر در کاهش فشار خون روشن شده است.
البته تأثیر سیر در کاهش فشار خون، از مدت‌ها قبل شناخته شده بود، اما این بار محققان تلاش داشتند بفهمند سیر چگونه این تأثیر ویژه خود را اعمال می‌کند.
به گزارش بی‌بی‌سی، این محققان متوجه شده‌اند ماده اصلی مسئول خواص مفید سیر، ماده‌ای است موسوم به «آلیسین».
این ماده در خون و در مجاورت گلبول‌های قرمز، به سولفیدهیدروژن تبدیل می‌شود؛ همان ماده بدبویی که موجب متصاعد شدن بوی نامطبوع از دهان سیر خورده‌ها می‌شود و مشابه بوی تخم‌مرغ گندیده هم هست.
این ماده بدبو، اما در رگ‌های بدن ما، خاصیت خوب و ارزشمندی دارد و آن این که باعث شل شدن و گشاد شدن آنها می‌شود و به این ترتیب فشار خون افزایش‌یافته را به حد طبیعی باز می‌گرداند.
نتیجه این امر برای بدن حیاتی است؛ این که خون اکسیژن‌دار می‌تواند به راحتی از میان رگ‌ها عبور کند و خود را به سلول‌های نیازمند برساند.بررسی‌های این محققان در آزمایشگاه و روی عروق موش‌ها، نشان داده که سولفید هیدروژن بلافاصله بعد از مجاورت آلیسین با گلبول قرمز تولید می‌شود و می‌تواند تنش و انقباض رگ‌ها را تا 72 درصد کاهش دهد.
نتایج این مطالعه در آخرین شماره نشریه «پیشرفت‌های آکادمی ملی علوم آمریکا» منتشر شده و به این ترتیب می‌تواند تا حدی توضیح بدهد که چرا بیماری‌های قلبی و عروقی، در کشورها و اقوامی که به‌طور معمول از سیر در رژیم غذایی‌شان استفاده می‌کنند، کمتر است؛ کشورهایی مانند کشورهای حوزه مدیترانه‌ای (با رژیم موسوم به رژیم مدیترانه‌ای) و نیز کشورهای خاور دور مانند چین و ژاپن.
یک سیر و هزار فایده
پیش از این نیز، پژوهش‌های گوناگونی درباره سیر و خواص آن در دانشگاه‌های سراسر دنیا انجام شده بود؛ طوری که از سیر به‌عنوان پیشگیری‌کننده بیماری‌ها، از سرماخوردگی ساده گرفته تا سرطان، یاد می‌شد. حتی محققان احتمال دادند که شاید این گیاه همه‌فن‌حریف، بتواند میزان کلسترول خون را هم کاهش دهد که البته مطالعات نتوانست این فایده سیر را اثبات کند. اما در عوض اثر سیر در تقویت دستگاه ایمنی بدن، تا حدود زیادی از سوی کارشناسان پذیرفته شده است؛ به طوری که حتی به مبتلایان به ضعف دستگاه ایمنی به‌دلیل شیمی‌درمانی یا بیماری ایدز نیز توصیه می‌شود سیر را در برنامه غذایی‌شان بگنجانند.
به‌عنوان مثال، محققان دانشگاه ساسکس انگلستان، در سال 2001 متوجه شدند آلیسین موجود در سیر، حتی وقتی به صورت مکمل دارویی هم مصرف می‌شود، نه تنها در بهبود سریع‌تر بیماران مبتلا به سرماخوردگی مؤثر است، که از ابتلا به سرماخوردگی در افراد سالم هم تا حد زیادی پیشگیری می‌کند.
در مطالعه دیگری که در سال 2000 در دانشگاه کارولینای شمالی در آمریکا انجام شد، مشخص شد مصرف سیر خام یا پخته، می‌تواند میزان ابتلا به سرطان‌های معده و روده بزرگ را به ترتیب به نصف و دوسوم کاهش دهد.
در این مطالعه اخیر، مصرف عصاره‌های سیر موجود در مکمل‌ها، این خاصیت را نداشته است.
سیر در سفره
البته مصرف بی‌رویه سیر نیز، مثل هر ماده دیگری، می‌تواند خطرناک باشد.
به همین علت بهتر است توصیه کنیم که درصورت تمایل، در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید.
با این حال، از مجموع این پژوهش‌ها می‌توان نتیجه گرفت که مصرف معمول سیر در دستورهای غذایی، می‌تواند علاوه بر خاصیت طعم‌دهندگی به آن، فواید دیگری نیز در پیشگیری از انواع بیماری‌ها و تقویت دستگاه ایمنی ما برای دفاع از آنها داشته باشد.
